Το ακρώνυμο ESG – Environmental, Social, Governance – έχει αναδειχθεί σε κεντρικό άξονα της σύγχρονης επιχειρηματικής στρατηγικής. Αποτελείται από τρεις πυλώνες: το E αφορά το περιβάλλον και τις επιπτώσεις των επιχειρήσεων στον φυσικό κόσμο, το S αναφέρεται στην κοινωνική διάσταση και την ευθύνη απέναντι σε εργαζομένους, κοινότητες και καταναλωτές, ενώ το G, δηλαδή η διακυβέρνηση, επικεντρώνεται στις δομές ηγεσίας, τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τη λήψη αποφάσεων. Στο 11ο Συνέδριο Εταιρικής Διακυβέρνησης του American-Hellenic Chamber of Commerce, το ενδιαφέρον εστιάστηκε στον τρίτο πυλώνα – το Governance – αναδεικνύοντας τη σημασία της εταιρικής διακυβέρνησης ως θεμελιώδους μοχλού για την εφαρμογή των ESG αρχών στην πράξη.
Η δυναμική της εταιρικής διακυβέρνησης δεν αποτελεί πλέον απλώς μια κανονιστική επιταγή ή ένα θεσμικό εργαλείο συμμόρφωσης. Αντιθέτως, όπως καταδείχθηκε στο συνέδριο, η διακυβέρνηση εξελίσσεται σε στρατηγική επιλογή με καθοριστικό ρόλο στην ανθεκτικότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Το συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε στις 18 Ιουνίου 2025 στο ξενοδοχείο Grande Bretagne στην Αθήνα, συγκέντρωσε ηγετικά στελέχη, ειδικούς και θεσμικούς εκπροσώπους από την Ελλάδα και το εξωτερικό, φωτίζοντας τις νέες προκλήσεις, αλλά και τις ευκαιρίες, που προκύπτουν σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο γεωοικονομικό και κανονιστικό περιβάλλον.
Στο επίκεντρο των παρεμβάσεων βρέθηκε η ανάγκη μετάβασης από μια στενά συμμορφωτική προσέγγιση σε μια κουλτούρα διακυβέρνησης που ενισχύει την εμπιστοσύνη, την υπευθυνότητα και τη μακροπρόθεσμη στρατηγική. Ο κ. Αθανάσιος Σαββάκης, Πρόεδρος της Energy Exchange Group, Διευθύνων Σύμβουλος της Biosolids A.E. και Publisher του Green Swans portal ανέπτυξε μια ολοκληρωμένη θεώρηση για τη σχέση μεταξύ διακυβέρνησης και βιωσιμότητας, εστιάζοντας στη δημιουργία αξίας και όχι απλώς στη ρυθμιστική συμμόρφωση.
Όπως χαρακτηριστικά υπογράμμισε, η εταιρική διακυβέρνηση δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά μέσο για να ενσωματωθεί η ESG στρατηγική σε όλο το φάσμα λειτουργίας της επιχείρησης. Η ουσία της διακυβέρνησης, σύμφωνα με τον ίδιο, έγκειται στην ικανότητά της να μετατρέπει τον κίνδυνο σε ευκαιρία. Μέσα από την ευθυγράμμιση των στρατηγικών αποφάσεων με τα πρότυπα ESG, οι επιχειρήσεις μπορούν να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, να βελτιώσουν την αξιοπιστία τους και να ενισχύσουν την πρόσβασή τους σε χρηματοδότηση και αγορές.
Ο κ. Σαββάκης τόνισε επίσης τη σημασία της ποιοτικής σχέσης μεταξύ διοικητικού συμβουλίου και διοίκησης. Η διακυβέρνηση, για να είναι αποτελεσματική, πρέπει να βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη, στη διαφάνεια και στη δομημένη αξιολόγηση. Οι επιτροπές και οι μηχανισμοί παρακολούθησης δεν έχουν σκοπό να επιβλέπουν αποσπασματικά, αλλά να ενθαρρύνουν την ανατροφοδότηση και τη συνεχή βελτίωση. Η δημιουργία εσωτερικών διαδικασιών αξιολόγησης και η καλλιέργεια κουλτούρας συνεργασίας είναι κρίσιμες για την ευθυγράμμιση των επιχειρησιακών στόχων με τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές προτεραιότητες.
Αξιοσημείωτη ήταν, παράλληλα, και η συμβολή των υπόλοιπων ομιλητών του συνεδρίου, οι οποίοι ανέδειξαν τη συνθετότητα του νέου κανονιστικού περιβάλλοντος, ειδικά υπό το φως των ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών, όπως η Οδηγία για τη Δημοσιοποίηση Μη Χρηματοοικονομικών Πληροφοριών (CSRD) και η Οδηγία για τη Δέουσα Επιμέλεια στις Εταιρικές Σχέσεις (CSDDD). Εκπρόσωποι του χρηματοπιστωτικού τομέα υπογράμμισαν ότι η υιοθέτηση ESG δεν πρέπει να γίνεται με όρους marketing αλλά με όρους ουσίας, ενώ νομικοί και κανονιστικοί σύμβουλοι επισήμαναν τον κίνδυνο υπερρυθμιστικής επιβάρυνσης χωρίς παράλληλη ενίσχυση της στρατηγικής συνοχής.
Συνολικά, το μήνυμα που προέκυψε από το συνέδριο είναι ξεκάθαρο: η εταιρική διακυβέρνηση δεν αποτελεί μια στατική διαδικασία. Αντίθετα, πρόκειται για ένα δυναμικό εργαλείο στρατηγικής, το οποίο εφόσον ενσωματωθεί με συνέπεια και διαφάνεια, μπορεί να αποτελέσει το θεμέλιο λίθο για βιώσιμη ανάπτυξη, θετική κοινωνική επίδραση και μακροχρόνια ανθεκτικότητα.
Η Ελλάδα βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε κρίσιμο σημείο καμπής. Οι ευρωπαϊκές νομοθετικές εξελίξεις απαιτούν από τις επιχειρήσεις να ανταποκριθούν με ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, πρωτοβουλίες όπως το συνέδριο του AmCham αναδεικνύουν την αναγκαιότητα για ενεργό διάλογο, συνεκτική στρατηγική και ηγεσία με όραμα.
Το παράδειγμα του κ. Σαββάκη, με την εστίαση στην πράξη και όχι στη θεωρία, δείχνει ότι ο δρόμος προς μια ισχυρή εταιρική διακυβέρνηση περνά μέσα από την κουλτούρα, την ευθύνη και τον εκσυγχρονισμό. Και σε μια εποχή όπου η διαφάνεια, η βιωσιμότητα και η υπευθυνότητα δεν είναι πλέον απλώς τάσεις, αλλά προϋποθέσεις επιβίωσης, αυτός ο δρόμος είναι και ο μόνος βιώσιμος.